Sağlığınızı da verilerinizi de tehlikeye atmayın

Ancak sıhhat kayıtlarının dijitalleştirilmesi birtakım kıymetli siber riskleri de beraberinde getiriyor. Bilgileriniz internet üzerinden erişilebilen sistemlerde kayıt altına  alındıktan sonra  yanlışlıkla sızdırılabilir yahut berbat niyetli üçüncü taraflar ve hatta içeriden bireyler tarafından erişilebilir. 

Tıbbi datalar, kuruluşlarla paylaştığımız en hassas bilgiler ortasındadır. Lakin hiçbir kuruluş  yüzde 100 ihlal geçirmez değildir. Olumsuz olabilecek sonuçları en aza indirmek için bilgilerinizin tehlikeye girmesi durumunda ne yapmanız gerektiğini anlamanızın her zamankinden daha kıymetli olduğu manasına geliyor. Dijital güvenlik şirketi ESET, bu türlü bir durum ile karşılaşıldığında yapılması gerekenleri sıraladı. 

Sağlık dataları hangi riskleri taşıyor?

Potansiyel olarak risk altında olan tıbbi bilgiler ortasında hangi bilgiler yer alıyor:

• Sağlık sigortası poliçe numaraları yahut gibisi bilgiler
• Sosyal Güvenlik numarası, konut ve e-posta adresi ve doğum tarihi dahil olmak üzere ferdî olarak tanımlanabilir bilgiler (PII) 
• Önemli tıbbi, sigorta ve finansal hesapların parolaları
• Tedaviler ve reçeteler dahil tıbbi geçmiş
• Kredi ve banka kartı ile banka hesap bilgileri dahil olmak üzere fatura ve ödeme bilgileri

Bu bilgiler tehdit aktörleri tarafından kredi kartınızdan fatura tahsil etmek, yeni kredi limitleri açmak, banka hesabınıza erişmek ve hesabınızı boşaltmak ya da kıymetli tıbbi hizmetler ve reçeteli ilaçlar almak için sizi taklit etmek için kullanılabilir. Bâtın kalmasını istediğiniz tedaviler yahut teşhisler hakkında hassas bilgiler varsa berbat niyetli bireyler size şantaj yapmaya bile çalışabilir.

Sağlık dataları ihlalinin akabinde atılacak 8 adım

1)     Bildirimi denetim edin

Potansiyel bir dolandırıcılık belirtisi olup olmadığını anlamak için e-postayı dikkatlice okuyun. Bu işaretler ortasında yazım ve lisan bilgisi yanlışları ile bilgilerinizi 'onaylamanızı' isteyerek şahsî bilgilerinize yönelik acil talepler yer almaktadır. Ayrıyeten "kimden" adresinin üzerine geldiğinizde yasal şirketle eşleşmeyen bir gönderen e-posta adresinin yanı sıra, takip etmeniz için teşvik edilen gömülü tıklanabilir irtibatlara yahut indirmeniz istenen eklere dikkat edin.

2)     Tam olarak ne olduğunu öğrenin

Bir sonraki kritik adım, maruz kaldığınız riski anlamaktır. Tam olarak hangi bilgiler tehlikeye girdi? Olay kazara bir data sızıntısı mıydı yoksa makus niyetli üçüncü taraflar bilgilerinize erişip çaldı mı? Ne tıp bilgilere erişilmiş olabilir? Şifrelenmiş miydi? Sağlayıcınız bu soruları gereğince yanıtlamadıysa sonraki adımları atmanız için gereken bilgileri almak üzere onları arayın. Hala net değilse en berbatı için plan yapın.

3)     Hesaplarınızı izleyin

Kötü niyetli bireyler PII ve tıbbi bilgilerinize erişmişlerse bunları dolandırıcılara satabilir yahut kendileri kullanmaya çalışabilirler. Her iki durumda da almadığınız bakım için tıbbi faturalar yahut sigorta yardım limitinize ulaştığınızı belirten bildirimler üzere kuşkulu faaliyetleri izlemek yararlı olacaktır. Finansal bilgileriniz ele geçirilmişse banka hesabı ve kart süreçlerini takip edin. Birçok kuruluş, kredi raporlarınızda dolandırıcılığa işaret edebilecek rastgele bir güncelleme yahut değişiklik olduğunda sizi bilgilendiren fiyatsız kredi izleme hizmeti sunmaktadır.

4)     Şüpheli faaliyetleri bildirin

Şüpheli faaliyetleri yahut faturalandırma kusurlarını derhal ilgili sağlayıcıya bildirmeniz gerektiğini söylemeye gerek yok. Bunu yazılı olarak yapmanın yanı sıra sigortacınıza/sağlayıcınıza e-posta/telefon yoluyla bildirmeniz en uygunudur.

5)     Kredi  kartlarınızı dondurun

Hangi ferdî bilgilerinizin çalındığına bağlı olarak, bir kredi dondurma sürecini aktifleştirmek isteyebilirsiniz. Bu, alacaklıların kredi raporunuza erişemeyeceği ve hasebiyle isminize rastgele bir yeni kredi hesabını onaylayamayacağı manasına gelecektir ve tehdit aktörlerinin sizin isminize borçlanmasını önleyecektir. Ayrıyeten yeni banka kartlarını dondurmayı yahut çıkarttırmayı da düşünün. Bu ekseriyetle bankacılık uygulamanız üzerinden kolay kolay yapılabilir.

6)     Parolalarınızı değiştirin

Oturum açma bilgileriniz bir ihlalde tehlikeye girdiyse ilgili sağlayıcı bunları otomatik olarak sıfırlamalıdır. Lakin sıfırlanmadıysa içinizin rahat etmesi için bunu tekrar de manuel olarak yapmanız yararlı olabilir. Bu, hesap ele geçirme teşebbüslerini önleyecektir, bilhassa de iki faktörlü kimlik doğrulama ile güvenliğinizi artırıyorsanız.

7)     Tetikte olun 

Dolandırıcılar şahsî ve tıbbi bilgilerinizi ele geçirirlerse bunları takip eden kimlik avı akınlarında kullanmaya çalışabilirler. Bunlar e-posta, metin yahut hatta canlı telefon görüşmeleri yoluyla başlatılabilir. Hedef, çalınan bilgileri finansal bilgiler üzere daha fazla ferdî bilgi taleplerine meşruiyet katmak için kullanmaktır. Tetikte olun. Ve şayet bir tehdit aktörü sizi hassas tıbbi bilgilerinizi ifşa etmekle tehdit ederek şantaj yapmaya çalışırsa derhal polise başvurun.

8)     Yasal süreç yapmayı düşünün

Verileriniz sıhhat hizmeti sağlayıcınızın ihmali nedeniyle tehlikeye atıldıysa bir çeşit tazminat için sıraya girebilirsiniz. Bu, yargı yetkisine ve ilgili mahallî bilgi muhafaza ve saklılık maddelerine bağlı olacaktır fakat bir hukuk uzmanı ferdi yahut toplu bir davanın mümkün olup olmadığı konusunda tavsiyede bulunabilmelidir.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı